poder
:
Ancien français[modifier le wikicode]
Verbe [modifier le wikicode]
poder \Prononciation ?\ transitif (voir la conjugaison)
- Variante de pouer.
Références[modifier le wikicode]
- Frédéric Godefroy, Dictionnaire de l’ancienne langue française et de tous ses dialectes du IXe au XVe siècle, édition de F. Vieweg, Paris, 1881–1902 → consulter cet ouvrage (pouer)
Ancien occitan[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Du latin vulgaire *pŏtēre, en latin classique posse. La forme vulgaire est analogique de potens, potentis (participe présent de posse).
Verbe [modifier le wikicode]
poder
Breton[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
Nom commun [modifier le wikicode]
Mutation | Singulier | Pluriel 1 | Pluriel 2 |
---|---|---|---|
Non muté | poder | poderien | poderion |
Adoucissante | boder | boderien | boderion |
Spirante | foder | foderien | foderion |
poder \ˈpoː.dɛr\ masculin (pour une femme, on dit : poderez)
- (Céramique) Potier (ouvrier, artisan).
- Eur poder, den a zoare, mes ive leun a fouge, a rea fae var he genseurt, abalamour m’en doa gallet destum eun nebeut arcʼhant, ha m’en doa eur cʼhar hag eur mul da gas he varcʼhadourez e kaer, ar pez n’o deus ket an oll boderien. — (Goulven Morvan, Kenteliou hag istoriou a skuer vad evit ar Vretoned, A. Lefournier et Ian Salaun, Brest et Quimper, 1889, page 485)
- Un potier, un homme bien, mais aussi plein de fierté, qui méprisait ses collègues, parce qu’il avait pu récolter un peu d’argent, et qu’il possédait une charrette et une mule pour transporter ses marchandises en ville, ce que tous les potiers n’avaient pas.
- Pa zegouezh d’ ur poder cʼhwitañ war ur skudell pe ur cʼhib, da biv e vez tamallet, d’ an oberenn pe d’ ar micherour ? — (Jarl Priel, Gouel Sant Jakez, in Al Liamm, no 83, novembre-décembre 1960, page 380)
- Quand il arrive qu’un potier rate une écuelle ou une coupe, qui accuse-t-on, l’œuvre ou l’ouvrier ?
- Eur poder, den a zoare, mes ive leun a fouge, a rea fae var he genseurt, abalamour m’en doa gallet destum eun nebeut arcʼhant, ha m’en doa eur cʼhar hag eur mul da gas he varcʼhadourez e kaer, ar pez n’o deus ket an oll boderien. — (Goulven Morvan, Kenteliou hag istoriou a skuer vad evit ar Vretoned, A. Lefournier et Ian Salaun, Brest et Quimper, 1889, page 485)
Variantes[modifier le wikicode]
Dérivés[modifier le wikicode]
Forme de verbe 1 [modifier le wikicode]
Mutation | Forme |
---|---|
Non muté | poder |
Adoucissante | boder |
Spirante | foder |
poder \ˈpoː.dɛr\
- Impersonnel du présent de l’indicatif de podañ.
Forme de verbe 2[modifier le wikicode]
Mutation | Forme |
---|---|
Non muté | boder |
Adoucissante | voder |
Durcissante | poder |
poder \ˈpoː.dɛr\
- Forme mutée de boder par durcissement.
Anagrammes[modifier le wikicode]
Références[modifier le wikicode]
- ↑ Martial Ménard, Devri : Le dictionnaire diachronique du breton, 2018 → consulter cet ouvrage
- ↑ Jehan Lagadeuc, Catholicon, Tréguier, 1499
- ↑ Albert Deshayes, Dictionnaire étymologique du breton, Le Chasse-Marée, Douarnenez, 2003, page 589a
Catalan[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Du latin populaire *pŏtēre, en latin classique posse. La forme vulgaire est analogique de potens, potentis (participe présent de posse).
Nom commun [modifier le wikicode]
Singulier | Pluriel |
---|---|
poder \Prononciation ?\ |
poders \Prononciation ?\ |
poder \Prononciation ?\
Verbe [modifier le wikicode]
poder \Prononciation ?\
Espagnol[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Du latin populaire *pŏtēre, en latin classique posse. La forme vulgaire est analogique de potens, potentis (participe présent de posse).
Nom commun [modifier le wikicode]
poder \poˈðeɾ\ masculin
Verbe [modifier le wikicode]
poder \poˈðeɾ\ 2e groupe (voir la conjugaison)
- Pouvoir.
- ¡No podremos resistir más! — le dijeron tristemente las rayas — (H. Quiroga, El paso del Yabebirí, dans Cuentos de la selva para los niños. Biblioteca Edaf Juvenil, 2008.)
Prononciation[modifier le wikicode]
- France (Paris) : écouter « poder [Prononciation ?] »
Judéo-espagnol[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- De l’espagnol poder (« pouvoir »).
Verbe [modifier le wikicode]
poder \Prononciation ?\
Nom commun [modifier le wikicode]
poder \Prononciation ?\
Occitan[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Du latin populaire *pŏtēre, en latin classique posse. La forme vulgaire est analogique de potens, potentis (participe présent de posse).
Verbe [modifier le wikicode]
poder \puˈde\ (graphie normalisée)
Prononciation[modifier le wikicode]
- France (Béarn) : écouter « poder [Prononciation ?] »
Références[modifier le wikicode]
- (oc) Joan de Cantalausa, Diccionari General Occitan a partir dels parlars lengadocians, 2002 → consulter cet ouvrage
Papiamento[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Étymologie manquante ou incomplète. Si vous la connaissez, vous pouvez l’ajouter en cliquant ici.
Nom commun [modifier le wikicode]
poder \Prononciation ?\
Synonymes[modifier le wikicode]
Portugais[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
- Du latin populaire *pŏtēre, en latin classique posse. La forme vulgaire est analogique de potens, potentis (participe présent de posse).
Nom commun [modifier le wikicode]
Singulier | Pluriel |
---|---|
poder | poderes |
poder \pu.dˈeɾ\ (Lisbonne) \po.dˈeɾ\ (São Paulo) masculin
- Pouvoir, capacité, possibilité.
- poder executivo.
- pouvoir exécutif.
- poder militar.
- pouvoir militaire.
- poder economico.
- pouvoir économique.
- poder de absorção.
- pouvoir d’absorption.
Lula é o primeiro político brasileiro a vencer três presidenciais. E o segundo, após Getúlio Vargas, em 1950, a regressar ao poder.
— (João Almeida Moreira, « E agora Brasil? Os 12 trabalhos de Lula da Silva », dans Diário de Notícias, 1 novembre 2022 [texte intégral])- Lula est le premier homme politique brésilien à remporter trois élections présidentielles. Et le deuxième, après Getúlio Vargas en 1950, à revenir au pouvoir.
- poder executivo.
Synonymes[modifier le wikicode]
Dérivés[modifier le wikicode]
Verbe [modifier le wikicode]
poder \pu.dˈeɾ\ (Lisbonne) \po.dˈeɾ\ (São Paulo) 2e groupe (voir la conjugaison)
- Pouvoir.
- Exemple d’utilisation manquant. (Ajouter)
Prononciation[modifier le wikicode]
- Lisbonne: \pu.dˈeɾ\ (langue standard), \pu.dˈeɾ\ (langage familier)
- São Paulo: \po.dˈeɾ\ (langue standard), \po.dˈeɾ\ (langage familier)
- Rio de Janeiro: \po.dˈeɾ\ (langue standard), \po.dˈeɾ\ (langage familier)
- Maputo: \po.dˈeɾ\ (langue standard), \po.dˈeɾ\ (langage familier)
- Luanda: \po.dˈeɾ\
- Dili: \po.dˈeɾ\
- Porto (Portugal) : écouter « poder [pu.dˈeɾ] »
- États-Unis : écouter « poder [pu.dˈeɾ] »
- Yangsan (Corée du Sud) : écouter « poder [pu.dˈeɾ] »
Références[modifier le wikicode]
- Ashby, S. et al. (2012), A Rule Based Pronunciation Generator and Regional Accent Databank for Portuguese. Proceedings of Interspeech 2012.
Voir aussi[modifier le wikicode]
- poder sur l’encyclopédie Wikipédia (en portugais)
Vénitien[modifier le wikicode]
Étymologie[modifier le wikicode]
Verbe [modifier le wikicode]
poder \po.ˈder\ transitif irrégulier
- Pouvoir (être capable de).
- Podarìa nar fora. - Je pourrais sortir.
- Pouvoir (avoir la possibilité matérielle de).
- El połe vegner co 'l tréno de łe 8 e 47. - Il peut venir par le train de 8h47.
- Pouvoir (avoir la permission de).
- No podémo miga vegner vìa. - Nous ne pouvons pas partir.
Synonymes[modifier le wikicode]
Catégories :
- ancien français
- Verbes en ancien français
- Verbes transitifs en ancien français
- ancien occitan
- Mots en ancien occitan issus d’un mot en latin
- Étymologies en ancien occitan incluant une reconstruction
- Verbes en ancien occitan
- breton
- Mots en breton issus d’un mot en moyen breton
- Dérivations en breton
- Mots en breton suffixés avec -er
- Noms communs en breton
- Lexique en breton de la céramique
- Formes de verbes en breton
- Métiers du secteur secondaire en breton
- catalan
- Mots en catalan issus d’un mot en latin
- Étymologies en catalan incluant une reconstruction
- Noms communs en catalan
- Verbes en catalan
- espagnol
- Mots en espagnol issus d’un mot en latin
- Étymologies en espagnol incluant une reconstruction
- Lemmes en espagnol
- Noms communs en espagnol
- Verbes en espagnol
- Verbes du deuxième groupe en espagnol
- Verbes à diphtongue en espagnol
- Verbes irréguliers en espagnol
- judéo-espagnol
- Mots en judéo-espagnol issus d’un mot en espagnol
- Verbes en judéo-espagnol
- Noms communs en judéo-espagnol
- occitan
- Mots en occitan issus d’un mot en latin
- Étymologies en occitan incluant une reconstruction
- Verbes en occitan
- Occitan en graphie normalisée
- papiamento
- Noms communs en papiamento
- portugais
- Mots en portugais issus d’un mot en latin
- Étymologies en portugais incluant une reconstruction
- Lemmes en portugais
- Noms communs en portugais
- Exemples en portugais
- Verbes en portugais
- Verbes du deuxième groupe en portugais
- vénitien
- Mots en vénitien issus d’un mot en latin
- Étymologies en vénitien incluant une reconstruction
- Verbes en vénitien
- Verbes transitifs en vénitien